نگاهی به نمایش «اعتراف» شهاب حسینی، با بازی علی نصیریان | تضاد و تقابل!

علیرضا گرانپایه | شهرآرانیوز؛ قاتل برای اعتراف پیش یک کشیش می‌آید و از قتل‌هایی که انجام داده است، 4خاطره را برای او تعریف می‌کند. کشیش از شنیدن اعترافات قاتل منقلب می‌شود و با قطع مکالمه می‌خواهد که دیگر نشنود، اما قاتل او را تهدید می‌کند و ترس کشیش از قاتل باعث ادامه مکالمه می‌شود. حالا یک کشیش پاکدامن مجبور است تا روایت قتل‌هایی عجیب را بشنود، اما بحث محدود به همین‌جا نمی‌ماند و قاتل شروع می‌کند به طرح انتقاداتی جدی به نظام کلیسا و قدرت حاکم. کشیش پاسخ می‌دهد و قاتل با انتقاداتش سعی در محکوم کردن او دارد. این بحث‌ها که هرچه پیش‌تر می‌رود عمیق‌تر می‌شود، می‌تواند پایه و اساس یک نمایش‌ جان‌دار باشد، اما این اتفاق در اولین کارگردانی شهاب حسینی در تئاتر، با شدت و ضعف همراه است. مشکل آنجاست که میان حرف‌های خوب و تقابل جذاب بین یک قاتل و یک کشیش، چیز دیگری هم مهم است. نمایش باید روی صحنه دیده شود و دیده شدن در تئاتر به معنای تماشایی بودن هم هست.

تیزر نمایش «اعتراف» به کارگردانی شهاب حسینی

نمایش اعتراف، شنیدنی است، اما کمتر دیدنی است. صحنه نمایش کم‌نقص است. سعی شده است وحشتی که صحنه‌های قتل و روایت خشن قاتل در دل می‌اندازد، روی صحنه با نورهای تیز تاریک و روشن ببینیم و لایه‌های پنهان شخصیت‌ها که به‌تدریج برای تماشاچی مشخص می‌شود، با عمق صحنه و تودرتو بودن آن مورد توجه باشد.  بخش‌هایی که تسلط کشیش بر ماجرا و باقی شخصیت‌ها دیده می‌شود هم با نمادهای بزرگ و غریب کلیسایی می‌بینیم. یعنی تئاتر اعتراف، اصول پایه هماهنگی طراحی صحنه با فضای نمایش‌نامه و شخصیت‌پردازی را داراست، اما مشکل تماشایی نبودن این تئاتر اولا در کاربردی نبودن خیلی از جزئیات صحنه است که بیشتر به یک خودنمایی و نشانی از سخاوت تهیه‌کننده می‌ماند تا تمهیدی برای ایجاد ریتم یکسان در کار. دومین نکته هم نه در طراحی صحنه، که در شکل چینش بازیگران روی صحنه و نوع حرکت و فیزیک آنان است که وقتی با لحظات روی صحنه آمدنشان ترکیب می‌شود، یک ناموزونی بین ایده اصلی و لحظات نمایشی با میزانسن‌ها توی چشم می‌آید که حتی برای مخاطب نه‌چندان حرفه‌ای هم توی ذوق می‌زند. اما اگر از ایراد بازی‌گیری شب حسینی و شکل چینش و ریتم حضور و انرژی درونی بازیگران روی صحنه که نقطه ضعف کار است، بگذریم، قله‌ای در این اثر وجود دارد که آن‌قدر رفیع و دست‌نیافتنی می‌نماید تا همه ایراد‌ها از بالای آن دیده نشوند. بازی درخشان علی نصیریان که در دهه هشتم زندگی در نقشی سخت و با مدت حضور نسبتا بالا روی صحنه درخشان عمل می‌کند، اگر احتیاط لو نرفتن داستان وجود نداشت با ذکر بعضی لحظات اوج بازی او می‌توانستیم از عمق فهم بازیگر از نقش و قدرت او در اجرا لذت ببریم. بازی شهاب حسینی هم در کنار علی نصیریان سطح کار را در مرتبه‌ای قابل قبول نگه می‌دارد. مرتبه‌ای که باعث فروش عجیب‌وغریب نمایش اعتراف در سالن اصلی تئاترشهر تهران شد و می‌تواند با کشش بالای قصه و شخصیت‌پردازی خوب و عمیق در متن و بازی خوب گروه بازیگران، لحظاتی تأمل‌برانگیز و البته سرگرم‌کننده برای تماشا داشته باشد. اگر تقابل دزد و کشیش و ثواب و گناه و مهربانی و شقاوت هم برای شما دیدن نباشد، احتمالا تقابل شهاب حسینی و علی نصیریان روی صحنه به اندازه کافی جذاب باشد!